’İLİŞKİYE GİREMİYORUZ’’ şikayeti ile başvurudan TAM CİNSEL İYİLİK HALİ nin sağlanması’na kadar geçen süreçte VAJİNİSMUS TEDAVİSİ AŞAMA AŞAMA YAPILIR
Her aşama ana hatları ile belirli basamaklar içerse de, HER AŞAMA ÇİFTİN ÖZELİKLERİNE GÖRE DÜZENLENİR ve TEDAVİ HER ÇİFTE ÖZEL YAPILIR.
VAJİNİSMUS TEDAVİSİ
- TANI KONULMASI
- DEĞERLENDİRİLME AŞAMASI
- BİLİŞSEL AŞAMA
- DAVRANIŞSAL AŞAMA olarak düzenlenir ve bir BÜTÜNSEL CİNSEL İYİLİK HALİ SAĞLANMA’yi amaçlar
Tanı konulması
Vajinismus bir cinsel işlev bozukluğudur. Cinsel terapi, günümüzde vajinismus ve diğer cinsel bozuklukların tedavisinde en başarılı yöntem olarak kabul edilir. Cinsel terapi yöntemi ile vajinismusun tedavi şansı çok yüksektir, başarı oranı yüzde yüze yakın.
Vajinismus tanısı konulmadan önce jinekolojik muayene yapılmalıdır. Jinekolojik muayene, kadının cinsel ilişkiye girmesine engel olabilecek bazı cinsel organ yapı anormallikleri veya organik sorunları saptayabilmek için önemlidir. Sadece gözle yapılan tamamen ağrısız olan bu muayene ile cinsel organın dış yapısı ve kızlık zarı yapısı değerlendirilir. Ultrason ile vajen yapısı ve iç genital organların yapıları da değerlendirilir. Vajinismus olan kadında vajinal ilişkiye neden olan herhangi bir yapısal bozukluğun veya hastalığın olmadığı görülür. Muayenenin ağrısız olması aynı zamanda kadında psikolojik bir rahatlama ve kaygı azalmasına da neden olur. Muayene ile vajinismus derecesi de saptanarak yapılacak tedavinin kapsamı da belirlenir.
Değerlendirilme aşaması
Vajinismus tanısı konulduktan sonra sorunun kaynağı araştırılır, ve bu sorunu yaşayan çifte özel bir tedavi yaklaşımı belirlenir.
Hem kadın hem de eşi ile görüşülerek vajinismus problemini yaşamaların her iki tarafa göre nedenleri, sorunun ortaya çıkış şekli, gelişimi ve yaşadıkları olumsuz sonuçları gözden geçirilir. Aynı zamanda ilişki her yönü ile gözden geçirilir, cinsel ilişkiyi etkileyebilen çatışmalar varsa, bunlar tartışılır ve yeniden yapılandırmaya gidilir.
Bilişsel aşama
Bu aşamada hem kadın, hem de erkeğin yanlış bilgi ve beklentilerinden arınmasını, doğru bilgiye kavuşmasını sağlanır. Kadın ve erkek cinselliğin özellikleri ve farklılıkları konuşulur. Cinsel anatomi, cinsel yapıların fonksiyonları ve özellikleri, insanın cinsel davranışı, cinsellikte yanlış beklentilerin ne olduğunu, cinsel mitler ve korkular konuşulur. Cinsellikte ‘’doğru’’ ve ‘’yanlışlar’’ tartışılır, çiftin iletişim tekniklerine hakim olması ve cinsel olarak da kendini doğru ifade edebilmesi için davranışsal ödevler verilir. Çiftin seksüel ilişkisinde ve cinselliğe bakışında adeta bir ‘’yeniden yapılandırma’’ uygulanarak, vajinismusa sebep olan bilinçdışı koşullandırma ortadan kaldırılır. Aynı zamanda, ihtiyaç duyulursa, aile terapisi teknikleri uygulanarak çiftin ruhsal bütünlüğü ve ‘’tam eş desteği’’ sağlanır ve ‘’erteleme hastalığı’’ olan vajinismus ile baş edebilme gücü arttırarak hastalığı yenmek için birlikte hareket etmesi sağlanır.
Davranışsal aşama
Danışanlara özel ev ödevleri ve egzersizler verilir, bu egzersizlerin bir kısmı muayenede de uygulanır.
- Derin rahatlama, nefes egzersizleri ve kas gevşeme egzersizleri
Bu egzersizler ile kadının kendi vücudunu fark etme, vücut ve ruhun bir bütün olarak algılama kaygı ve gerginliği kontrol altına alma ve adeta ‘’vücuda söz geçirebilme’’ yetisi kazandırılır.
- Vücudu tanıma ve cinsel organı tanıma egzersizleri
Vücut ve cinsel organın cinsel işlevi ve yapısını tanıma ve anlama ve ‘’korku’’ odağı yerine ‘’haz’’a odaklanması sağlanır.
- Haza odaklanma egzersizleri
Cinselliği ve cinsel eylemi bir bütün olarak algılama yetisi kazandırılır, çiftin arzuları ve ihtiyaçları birbirine ifade edebilme ve cinselliği ‘’normalleşme’’ ile ‘’korku’’ dan uzaklaşma sağlanır.
- Vajinal giriş egzersizleri
Çiftin aşama aşama normal ilişkiye geçebilme yetisi kazandırılır. Son aşamada ise tedavinin kalıcı olması için önerilerde bulunulur. Özellikle uzun süren bozukluklarda eşinde de cinsel isteksizlik, sertleşme sorunları veya erken boşalma problemleri ortaya çıkabilir. Bu durumda konu ile ilgili ve deneyimli olan üroloji uzmanından erkeğin de değerlendirilmesi istenebilir. Ayrıca tedavinin başarısı her iki tarafın beklentilerin karşılanması ve uyumlu, mutlu cinsel hayatın sağlanması ile ölçülür. Bunun için eşinin de beklentilerinin bilinmesi, varsa, yanlış bilgilerin düzeltilmesi ve bilinçlendirilmesi doğru bir yaklaşım olur.
Umutsuzluk içinde, tedaviden fayda görmesinin zor olduğunu düşünen insanlar vardır, ancak, cinsel işlev bozuklukların yüzde yüze yakın başarı oranı var, ve tedavi genelde kalıcı oluyor. Tedavi başarısının en önemli etkeni başvuran kişi veya çiftin tedaviye uyumu. Yıllar süren ağır vajinismus sorunları bile doğru yaklaşım ile 4-5 seansta çözebilmekteyiz.
VAJİNİSMUS TANISI konu ile ilgili deneyimli JİNEKOLOG tarafından konulur.
VAJİNİSMUSTA ilişkiye engel olan ANATOMİK BOZUKLUK YOKTUR.
Başvuru ŞİKAYETLERİ FARKLI olabilir.
TAM JİNEKOLOJİK MUAYENE yapılır, VAJİNİSMUS TANISI KESİN olmalıdır.
Vajinismus tanı ve tedavisi konusunda deneyimli doktor ile yola çıkmak başarı için önemli bir faktördür. Vajinismus nedenlerinin çoğu bilgisizlik ile beslenen aşırı korku gibi psikolojik neden kökenli olsa da, sonuçta vajinismus hastalığı, vücudun bu korkuya geliştirilmiş bir cevabıdır ve çözümü sadece psikolojik nedenleri araştırıp bulma ve bunları ortadan kaldırma değil, aynı zamanda vücudunu tanıma, kendi vücuduna ‘’söz geçirebilme’’ ve kontrol altına alabilme yetisi kazandırabilmeden geçer. Genelde jinekolog gibi kadın vücudu ve kadın anatomisinin normal ve anormali bilen ve cinsel organların işlevlerinde de hakim olup kadına yol gösterebilen cinsel terapistin rehberliği vajinismus terapisinde çok değerli olur.
Bazen hastalar bize direkt ‘’ilişkiye giremiyorum’’ şikayeti ile başvurmaz. Vajinismus belirtileri ve ortaya çıkış şeklinin çok farklı olmasına bağlı şikayetler de farklı olabilmektedir. Vajinismus tanısı alan kadınların en çok şikayet ettikleri konular şöyle sıralanabilir:
- Cinsel ilişki anında istemeden kasılıyorum, ilişki mümkün olmuyor
- İlişki kısmen olabiliyor, eşimi itiyorum ve korkuyorum
- İlişki hep ağrılı oluyor, çok nadir ilişkiye izin veriyorum
- İlişki ağrılı, benim için kabus
- Asla muayene olamıyorum
- Vajene ve cinsel organıma dokunamıyorum
Vajinismus tanısı konulmadan önce jinekolojik muayene mutlaka yapılmalıdır.
Jinekolojik muayene, kadının cinsel ilişkiye girmesine engel olabilecek bazı cinsel organ yapı anormallikleri veya organik sorunları saptayabilmek için önemlidir. Sadece gözle yapılan tamamen ağrısız olan bu muayene ile cinsel organın dış yapısı ve kızlık zarı yapısı değerlendirilir. Ultrason ile vajen yapısı ve iç genital organların yapıları da değerlendirilir.
Çok nadir olsa da, bazen normal ilişkiye izin vermeyen özel bir durum saptanabilir. Kızlık zarın özel yapıda olması, vulva denen dış cinsel yapıların anatomik bozukluğu, çeşitli enfeksiyonlar, kist, kitle gibi hastalıklar ve hatta genetik hastalık kaynaklı nedenler normal cinsel ilişkiye izin vermeyecek nedenler oluşturabilir.
Vajinismus olan kadında vajinal ilişkiye neden olan herhangi bir yapısal bozukluğun veya hastalığın olmadığı görülür. Muayenenin ağrısız olması aynı zamanda kadında psikolojik bir rahatlama ve kaygı azalmasına da neden olur. Muayene ile vajinismus derecesi de saptanarak yapılacak tedavinin kapsamı da belirlenir.
Genelde hastalıkları ‘’bedensel’’ ve ‘’psikolojik’’ kaynaklı olarak basitçe ikiye ayıran insanlar, psikolojik nedenlerle meydana gelen ve bilinçaltı kaynaklı olan, herhangi bir bedensel engeli olmadığı halde ortaya çıkan vajinismus durumunun kendiliğinden geçmesi gereken ‘’psikolojik’’ bir durum gibi algılar. Bu anlayışa göre, mademki bir bedensel engel yok ise, köken ‘’psikolojik’’ ise, kadının bu psikolojik durumu kendi başına çözmesi gerektiği düşünülebilir. Bazen kadının kendisi de bu düşünceye sahiptir. Vajinismus tanısı konulduğunda jinekolog tarafından ‘’bir bedensel engeliniz yoktur, organlarınız tamamen normal’’ dendiğinde, kadın bunu ‘’Sorun bende mi?’’ olarak algılayabilir, ‘’Bir şeyim yok, ama ben yapamıyorum’’ deyip üzülür. ‘’Kendimi zorlayacağım, ne olursa olsun bunu başaracağım’’ diyen kadın, aklı ve iradesi ile sebebini bilmediği bu kasılmaların ve korkunun üzerinden gelmeye çalışır. Başarısız olunca da kendini suçlar ve umutsuzluğa kapılır.
İnsan bilinçaltı kaynaklı ‘’psikolojik’’ problemleri kendisi çözemez. İnsan psikolojisi ciddi bir bilimdir.Tıp ve psikoloji alanlarında eğitimi olmayan, insan davranışı özellikleri ve cinsel davranış özellikleri hakkında eğitimi ve deneyimi olmayan insanların psikoloji kaynaklı sorunlarını çözmesi, bu sorunların üstesinden başarı ile gelmesi beklenemez.
Vajinismus kendiliğinden geçmez. Ancak alanında deneyimli cinsel terapist yardımı ile sorun kolayca çözülür.
